عوامل مؤثر در رونق و رسمیت یافتن تشیّع در ری از امارت ابوالحسن مادرانی تا پایان حکومت آل بویه

روند گسترش تشّیع در ری در دو مرحله صورت گرفت: یکی دوره آشنایی مردم ری با مذهب تشیّع، و دیگری دوره رسمیت یافتن این مذهب در ری. نوشتار حاضر دو عامل مهم سیاسی و اجتماعی را، که در رونق و رسمیت یافتن مذهب تشیّع در ری مؤثر واقع شد، بررسی می کند. حکومت به عنوان یک عامل «سیاسی» مهم به حمایت از این مذهب پرداخت که بازه زمانی آن با امارت ابوالحسن مادرانی و حمایت های وی از شیعیان و ترویج مذهب تشیّع آغاز شد و با حکومت شاخه ای از بویهیان در ری رنگ بیشتری به خود گرفت. در این دوره، شیعیان وارد عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شدند و زیر لوای حمایت های حکومت، به برگزاری مجالس علمی، مناظره های کلامی، نگارش کتاب و احیای شعائر شیعی هچون منقبت خوانی و ایجاد تحوّل در منصب «نقابت»، به ترویج این مذهب پرداختند. عامل دوم (اجتماعی) نقش خود شیعیان (به ویژه امامی مذهبان)، سیاست های رفتاری و نحوه تعاملاتشان با سایر گروه ها و مذاهب ساکن ری است که خود رمز ماندگاری آن ها در صحنه اجتماعی ری است.